Βιογραφία

Ο Παύλος Διονυσόπουλος γεννήθηκε το 1930 στα Φιλιατρά στη νότια Πελοπόννησο. Από παιδί αρχίζει να σχεδιάζει παρατηρώντας τη φύση και τους ανθρώπους. Το 1947 εγκαθίσταται στην Αθήνα και δύο χρόνια αργότερα ξεκινάει σπουδές στη Σχολή Καλών Τεχνών, με δάσκαλο τον Γιάννη Μόραλη. Το 1954 χάρη σε μία υποτροφία από τη γαλλική πρεσβεία πηγαίνει στο Παρίσι και παρακολουθεί μαθήματα στην Académie de la Grande Chaumière. Τον επόμενο χρόνο επιστρέφει στην Ελλάδα και εργάζεται στους χώρους του θεάτρου και της διαφήμισης. Το 1958 κερδίζει την ελληνική κρατική υποτροφία του ΙΚΥ, διάρκειας τριών ετών, και εγκαθίσταται στο Παρίσι. Εκεί έρχεται σε επαφή με την ομάδα καλλιτεχνών Nouveau Réalistes και αποκτά σχέση φιλίας με τον Raymond Haynes. Την ίδια περίοδο, ξεκινάει να δουλεύει με χάρτινες λωρίδες από σελίδες περιοδικών με τις οποίες σχηματίζει αφηρημένες συνθέσεις. Καθώς εμπνέεται όλο και περισσότερο από τα χρώματα και τις δυνατότητες του υλικού του, συλλέγει αδιάλειπτα αχρησιμοποίητες αφίσες από τυπογραφεία. Το 1963 συνδέεται με τον Pierre Restany, όταν συμμετέχει στο Salon des Realites Nouvelles. Τον επόμενο χρόνο πραγματοποιεί την πρώτη του ατομική έκθεση με έργα παρμένα από αφίσες στην Galerie J, και το 1965 συμμετέχει στη Μπιενάλε του Παρισιού. Από το 1966 ξεκινά να διπλώνει τις κομμένες λωρίδες που χρησιμοποιεί για τα έργα του και να τις τοποθετεί λοξά σχηματίζοντας τρισδιάστατους όγκους με κοιλώματα που υποδηλώνουν καθημερινά και κοινότυπα αντικείμενα, ακόμα και καταναλωτικά αγαθά, όπως μπουκέτα λουλουδιών, κορσέδες, σάντουιτς και άλλα. Ύστερα τα εγκλωβίζει μέσα σε πλεξιγκλάς διαχωρίζοντας τα από τον πραγματικό κόσμο και τονίζοντας τον ψευδαισθησιακό τους χαρακτήρα. Από τότε ο λεπτός χειρισμός του χαρτιού, η ακρίβεια, και οι περίτεχνοι συνδυασμοί των χρωμάτων αναδύονται ως βασικά χαρακτηριστικά της δουλειάς του. Αν και η επιλογή των θεμάτων καθώς και η πρακτική του φαίνονται να συμβαδίζουν με αυτές των Nouveau Réalistes και των καλλιτεχνών της Pop Art, ποτέ δεν ταυτίστηκε μαζί τους. Σύντομα γίνεται γνωστός και στις Ηνωμένες Πολιτείες και πραγματοποιεί έκθεση στη Fischbach Gallery το 1967. Το 1968 εκθέτει στη γκαλερί Ileana Sonnabend στο Παρίσι το πρώτο του περιβάλλον, με ψηλές κολώνες φτιαγμένες από χαρτί, καθώς και κουρτίνες που καλύπτουν τους τοίχους. Τρία χρόνια αργότερα σε έκθεση του στην ίδια γκαλερί παρουσιάζει σειρά ενδυμάτων από χαρτί και tampon Jex (συρματάκι κουζίνας) πάνω σε κρεμάστρες και σε κρεμαστάρια στον τοίχο. Το 1972 διοργανώνεται η πρώτη του αναδρομική έκθεση στο Kunstverein στο Ανόβερο. Εκεί παρουσιάζει τα περιβάλλοντα Διάδρομος, Ναός, Μπουτίκ με άνδρες, Δάσος και Τάξη με στόχο να εμπλέξει τους θεατές μέσα σε αυτά. Το 1973 ξεκινά συνεργασία με τον Αλέξανδρο Ιόλα και εκθέτει νεκρές φύσεις στη Galerie Iolas, με γλυπτικές συνθέσεις από χαρτί που διακρίνονται για την αληθοφάνεια τους. Την ίδια χρονιά πραγματοποιεί δρώμενο στο Μουσείο Folkway στο Essen, όπου σχεδιάζει με κόλλα στους τοίχους αόρατες σκηνές με ποδοσφαιριστές και αθλητές του μπάσκετ, οι οποίες γίνονται εμφανείς όταν οι επισκέπτες ρίχνουν χαρτοπόλεμο στην κόλλα. Αντίστοιχο έργο του με τίτλο Ποδοσφαιριστές, 2000 βρίσκεται σήμερα στο Σταθμό της Ομόνοιας του Αττικό Μετρό. Το 1979 το περιοδικό Vogue εκδίδει εικόνες με μοντέλα φωτογραφημένα μπροστά σε γλυπτά του, και το 1980 εκπροσωπεί την Ελλάδα στη Μπιενάλε της Βενετίας με μια εγκατάσταση έργων από πλαστικοποιημένες κορδέλες bolduc. Δύο χρόνια αργότερα συμμετέχει στα Ευρωπάλια στο Βέλγιο και το 1985 η Jana Markova γυρίζει ταινία με θέμα τον ίδιο για τη γερμανική τηλεόραση ZDF. Το 1989 σε έκθεση στη Galerie Lavignes – Bastille παρουσιάζει δημιουργίες με θέματα το τοπίο και τη θάλασσα, στα οποία το χαρτί αφίσας παραπέμπει σε ιμπρεσιονιστικές τούφες χλόης και ανταύγειες φωτός. Από το 1990 στα έργα του προστίθεται το θέμα το χώρου και των εργαλείων εργασίας του. Απεβίωσε το 2019 και η κηδεία του έγινε στα Φιλιατρά. Είχε πραγματοποιήσει πλήθος ατομικών και ομαδικών εκθέσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Αναδρομικές εκθέσεις του έχουν διοργανωθεί από την πόλη του Παρισιού στη Chapelle de la Sorbonne (1992) και από το Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (1997). Έργα του βρίσκονται μεταξύ άλλων στο Centre Pompidou στο Παρίσι, στη Hamburger Kunsthalle στο Αμβούργο, στο ΜοΜΑ στη Νέα Υόρκη και στο Μumok στη Βιέννη.

Μάρη Σπανουδάκη
Επιμελήτρια & Ερευνήτρια